БҮГІНГІ ТАҢДА ЖЭК САЛУ ТИІМСІЗ

Осы уақытқа дейін тек көмір ғана Қазақстанға тұрақты электр энергиясына деген қажеттіліктің 80%-ына дейін жаба алды. Бірақ біздің заманымыздың шындығында электр энергиясын алу көздерінің даму векторы көміртексіз бағытқа ауысты, ал қаржы және кредит институттары енді қазба көздеріндегі энергетикаға инвестиция салмайды. Қазір елдің энергетикалық жүйесін дамыту үшін ЖЭК және, сөзсіз, атом электр станциялары перспективалы деп айтуға болады. Бірақ орта мерзімді перспективада көмір энергетикасын төмендетуге болмайды, оны толығымен «жасыл» генерация көздерімен алмастыру мүмкін емес. Әсіресе, егер біз жылу энергетикасын ескеретін болсақ, онда ЖЭК, мысалы, пайдасыз.

Қазақстанның энергетикалық жүйесінің дамуын модельдеу кезінде, шамасы, сол еуропалық сарапшылардың көзқарастарына толық сүйенудің қажеті жоқ, өйткені Қазақстанның энергетикалық жүйесінің климаттық жағдайлары, құрылымы мен ерекшеліктері еуропалықтармен бірдей емес. Сондықтан «көмір инесі» термині дұрыс емес. Осы тұста негізгі сұрақ туындайды – біз осы «инеден» қайда, қандай энергияға түскіміз келеді, ел экономикасының тұрақты дамуын, оның әлемдік аренадағы бәсекеге қабілеттілігін қалай қамтамасыз етеміз?

Қазақстан энергетикасының өңірдің энергетикалық жүйесімен өзара байланысы туралы ұмытпауымыз керек. Республиканың энергетикасын дамытудың стратегиялары мен бағдарламаларын әзірлеу кезінде осы факторды да ескеру қажет.