Ұсталған депутаттың қос азаматтығы анықталды

Қазақстанда ұсталған Қырғызстан парламенті мүшесі Дамирбек Асылбекуулуның азаматтығы туралы ақпарат қоғамда бұл адам депутат мандатын қалай алған деген сұрақ тудырды.

Қырғызстан орталық сайлау және референдум өткізу комиссиясы өкілдері Асылбекуулу Жогорку Кеңеш (Қырғызстан парламенті – ред.) депутаты мандатынан айырылуы мүмкін деп мәлімдеді. Бұған қоса, Дамирбек Асылбекуулу фамилиясы мен туған күнін өзгерткен болуы мүмкін деген ақпарат тарады.

ҚАЗАҚСТАННЫҢ РЕСМИ АҚПАРАТЫ

21 ақпанда кей ақпарат құралдарында Дамирбек Асылбекуулуның екінші азаматтығы туралы ақпарат тарады. 22 ақпанда Қазақстан сыртқы істер министрлігі (СІМ) ақпаратты растап, Қырғызстанның сыртқы саясат ведомствосына нота жолдады.

Қырғызстан сыртқы істер министрлігіне қарасты ақпарат департаменті басшысы Мурат Азымбакиев тиісті жұмыс жүргізіліп жатқанын айтты.

— Әлгі ақпараттың расталғанын айта аламын. Қазақстан ол кісіде [Дамирбек Асылбекуулунда] Қазақстан азаматтығы бар деп бізге ресми ақпарат берді, — дейді ол.

Қырғызстан СІМ өкілінің сөзінше, бұл ақпарат тиісті органдарға жолданып, тексерілетін болады.

Дамирбек Асылбекуулу өзге елдің азаматтығын алар алдында Қырғызстан азаматтығынан бас тартатыны туралы мемлекеттік тіркеу қызметіне (МТҚ) өтініш бермеген. Мұны Азаттықтың Қырғыз қызметіне МТҚ баспасөз хатшысы Мелис Эржигитов хабарлады.

— Халықты және азаматтық хал актілерін тіркеу департаментіне ол кісіден азаматтықтан бас тартатыны туралы арыз түскен жоқ, — дейді ол.

Дамирбек Асылбекуулуның Қазақстан азаматтығын қашан алғаны әзірше белгісіз.

Бұған дейін кей депутаттар «Дамирбек Асылбекуулу спортпен шұғылданған кезде жарыстарға Қазақстан атынан қатысқан» деп хабарлаған.

«ОНЫ ҚЫРҒЫЗСТАН АЗАМАТЫ РЕТІНДЕ БІЛЕТІНБІЗ»

Сонымен бірге Дамирбек Асылбекуулу Қазақстан азаматтығын спорттағы карьерасы аяқталғаннан кейін – 2000 жылдардың басында алған болуы мүмкін деген жорамал бар.

Қырғызстан парламентіндегі «Қырғызстан» фракциясы депутаттары оны Қырғызстан азаматы ретінде білетіндерін айтып, «Қазақстан азаматтығын алғаны туралы депутаттың өзі ешқашан айтқан емес» дейді.

Фракция депутаты Кубанычбек Нурматов мемлекеттік органдар бұл ақпаратты дұрыстап тексеруі тиіс деп санайды.

— Енді бүкіл құжат орталық сайлау комиссиясына жолданатын болады. Осы органның заңгерлері ақпаратты мұқият тексеріп шығады. Осыған дейін мемлекеттік тіркеу қызметі «ол азаматтықтан бас тартатыны туралы өтініш берген жоқ» деп хабарлады емес пе. Бізде де ондай ақпар болған жоқ. Бәлкім, ол азаматтықты спортпен айналысқан кезде алған шығар. Әлде мұны әдейі ұйымдастырып отыр ма екен, кім білсін. Оны Қырғызстан азаматы ретінде танитынбыз. Ол Қырғызстан атынан қатысып, біздің туды алып жүрген, — дейді ол.

Қырғызстан заңдарына сәйкес, өзге елдің азаматтығын алған адамдардың депутат болып сайлануына тыйым салынады.

Дамирбек Асылбекуулу – Жогорку Кеңештің екі шақырылымының депутаты. Алғаш рет 2009 жылы «Ақ жол» билік партиясынан, екінші рет 2015 жылы «Қырғызстан» партиясынан депутат болып сайланған.

Орталық сайлау комиссиясы кандидаттарды тіркер алдында үміткерлердің сотталған я сотталмағанын және оларда өзге елдің азаматтығы бар-жоғын тексеруі тиіс.

Сондықтан егер өзге елдің азаматтығын алса, Дамирбек Асылбекуулу депутат мандатын қалай алған деген сұрақ туады.

ОСК: АҚПАРАТ РАСТАЛСА, МАНДАТТАН АЙЫРЫЛАДЫ

Орталық сайлау комиссиясы төрағасының орынбасары Абдыжапар Бекматовтың айтуынша, депутаттыққа кандидат Қырғызстан азаматының төлқұжаты негізінде тіркеледі. Ал Дамирбек Асылбекуулу мұндай құжатты көрсеткен. Егер оның Қазақстан азаматы екенін дәлелдейтін құжат келсе, оның мандаттан айырылатынын Бекматов та растады.

— Біздің мемлекеттік органдар оның қос азаматтығы барын білмеуі де мүмкін. Мысалы, Ресей азаматтығын 400 мыңдай қырғызстандық алған. Олардың кейбірі Қырғызстан азаматтығынан бас тартқан жоқ. Мүмкін дәл осылай болған шығар. Бұған оның [Дамирбек Асылбекуулу] өзі жауап береді. Өзге мемлекеттің азаматы екенін жасыру фактісі үшін қылмыстық жауапкершілік қарастырылған. Егер бұл ақпар расталса, заңда мандаттан айыруға болатын 10 жағдай сипатталған норма бар. Егер бәрі ресми құжаттармен расталса, оның өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтата аламыз,- дейді ол.

Қырғызстан ішкі істер министрлігі өкілдерінің сөзінше, Дамирбек Асылбекуулуның екінші азаматтығы бар-жоғын тексеру олардың функциясына жатпайды. Мемлекеттік ұлттық қауіпсіздік комитеті бұл мәселе бойынша әзірше комментарий берген жоқ.